Tarımda yoğun kimyasal kullanımı toprağa zarar veriyor
DOĞA - ÇEVREUzmanlar, özellikle birim alanda daha fazla ürün elde etmek için kimyasal ürünler kullanılarak yapılan yoğun tarımın, toprak başta olmak üzere çevre sağlığı açısından tehlikeli sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunuyor.
Birleşmiş Milletler (BM), toprak kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak ve toprak verimliliğini korumak amacıyla 2013'te aldığı kararla 5 Aralık'ı Dünya Toprak Günü olarak kabul etti.
Erozyon başta olmak üzere toprağın varlığını, kalitesini ve verimini tehdit eden birçok faktör bulunurken, özellikle son yıllarda artan tarımda yoğun kimyasal kullanımı da bu faktörler arasında öne çıkıyor.
Tarım ve Orman Bakanlığının 2022 verilerine göre, insektisit, fungisit, herbisit, akarisit, rodentisit ve mollussisit ile diğer bitki koruma ürünlerinin kullanımında son yıllarda artış yaşanıyor. Özellikle, Türkiye’de en fazla kullanılan bitki koruma ürününün başında gelen herbisit ile akarisit ve insektisist türlerinin bazı çeşitleri kullanıldığı alanda kalıntı bırakarak toprak kirliliğine açabiliyor.
Türkiye’de 2006’da kullanılan 45 bin 376 ton bitki koruma ürünü miktarı, 2022’de 55 bin 374 tona yükselirken bunların arasında 19 bin 446 ton ile fungisit, 14 bin 553 ton ile herbisit, 12 bin 205 ton ile insektisit, 2 bin 462 ton ile akarisit, 298 ton ile rodentisit ve mollussisit ve 6 bin 410 ton ile diğer bitki koruma ürünleri yer aldı.
Dünya Toprak Günü dolayısıyla sorularını yanıtlayan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Toprak Bilimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Günay Erpul, gübre kullanımındaki artışla birlikte toprağa verilen kimyasalların, kimyasal yüklü besinler olarak geri döndüğünü, bu durumun da toprak bozulmasının önemli bir göstergesi olduğunu söyledi.
Erpul, topraktaki besin maddesi döngüsünün, nüfus artışına bağlı olarak yoğun tarım sistemlerine geçiş ve kimyasal kullanımında yaşanan artışla devam ettiğini belirtti.
Türkiye topraklarında yıllardır biriken tuzların, sulu tarım sistemlerine geçişle iyi bir toprak yönetimi yapılmaması halinde çözünmeye başlayabileceğine değinen Erpul, bunun yanında aşırı kimyasal, pestisit, herbisit ve insektisit gibi maddelerin atıklarının da biyoçeşitlilik açısından ciddi sorunlara yol açtığını vurguladı.
"Küresel ortamdaki toprakların 3'te 1'i bozulmuş durumda"
Sağlıklı topraklarda asitliğe yol açan kimyasallardan kaçınılması gerektiğinin altını çizen bulunan Erpul, şöyle devam etti:
"Verimli veya iyi gelişmiş toprak kaynaklarının farklı amaçlarla kullanılması, bizim açımızdan tarım dışına çıkarılması ciddi tehlike. Siz toprağın, su ve hava almasını engellediğiniz zaman oradaki canlılığı da öldürüyorsunuz. Oksijenli koşullarda yaşayan dost mikroorganizmaların yerini bizim istemediğimiz farklı organizmaların almasına neden oluyor ve bu kaynakların biyokütle üretimi dışında kullanılmasını engelliyorsunuz ki biz buna betonlaşma diyoruz. Bu da Türkiye'de arazi kullanım değişiklikleriyle birlikte ciddi sorun olmaya başladı."
İlginizi Çekebilir
Su zengini olmadığımız için suyumuzu israf etmeyelim
Bakan Yumaklı, Türkiye'nin su zengini bir ülke olmadığına işaret ederek, "Su zengini olmadığımız için suyumuzu verimli kullanmamız gerekir. Bu amaç etrafında, kamu kurumlarımız, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör işbirliğinde çalışmalarımızı hız kesmeden sürdüreceğiz" açıklamasını yaptı.
Kuvvetli yağış ve fırtına geri dönüyor
Hafta sonu Akdeniz, Ege Bölgesi'nin güneyi, Marmara, İç Anadolu'nun iç ve doğusunda yağışların kuvvetli olacağı tahmin ediliyor. Aynı gün yurdun büyük bölümünde rüzgarın güneyli yönlerden fırtına şeklinde esmesi bekleniyor. Sıcaklıklar ise yarından itibaren hissedilir derecede azalmaya başlayacak.
Köylerin altyapısına 3,8 milyar liralık destek
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca hayata geçirilen Köylerin Altyapısının Desteklenmesi Projesi'ne (KÖYDES) projesi kapsamında, köylerin yol ve içme suyu gibi temel altyapı ihtiyaçları için 2023'te 3,8 milyar lira ödenek aktarıldı.
İşlenmeyen tarım arazilerini üretime kazandıracağız
Bakan Yumaklı: İşlenmeyen tarım arazilerini üretime kazandıracağız Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türkiye Yüzyılı'nın üretimin ve üreticinin yüzyılı olacağına işaret ederek, "İşlenmeyen tarım arazilerini üretime kazandıracağız" dedi.