Bosphorus - Öküz Geçidi Boğazı

İstanbul Boğazı, Marmara Denizi’ni İstanbul’da Karadeniz ile birleştiren, Avrupa ve Asya kıtalarını ayıran 32 km uzunluğundaki kuzey-güney boğazıdır..İnsan yapımı Suveyş kanalı 190 kilometre ve Panama kanalıda 85 kilometre uzunluğundadır..

İstanbul Boğazı, sadece iki kıtayı birleştiren doğal bir harika değil, aynı zamanda sayısız efsaneye ve mistik öykülere ev sahipliği yapıyor. Bu büyüleyici su yolunun her bir dalgasında, tarih boyunca yaşanan olağanüstü olayların yankıları saklı.

Antik çağlardan beri pek çok medeniyetin merkezinde yer alan Boğaz, sırlarla ve efsanelerle dolu. Kız Kulesi’nin hüzünlü aşk hikayesinden, suların altında yatan gizemli şehirlere kadar, her köşesi başka bir hikaye anlatıyor.

Boğaziçi, İstanbul Boğazı olarak da bilinir ve bu ismi, belki de Çanakkale Boğazı’ndan ayrım yapmak için kazanmıştır. Boğaz’ın genişliği, daralan ve genişleyen bölgelere göre 500 metre ile 3 kilometre arasında değişirken, derinliği ise 50 ile 120 metre arasındadır ve ortalama 60 metre derinliğe sahiptir.

Boğaz, İstanbul’un kalbinden geçer ve kıyılarındaki önemli yerler arasında Kız Kulesi, Çırağan Sarayı, Dolmabahçe Sarayı, Ortaköy Camii, Rumeli Hisarı ve Anadolu Hisarı, Galatasaray Adası, Kuleli Askerî Lisesi, Küçüksu Kasrı, Beylerbeyi Sarayı ve Topkapı Sarayı sayılabilir. Bu mekanlar, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çeker. Örneğin, Kız Kulesi’nin romantik efsaneleri... Çırağan, Dolmabahçe ve Topkapı Sarayları’nın Osmanlı İmparatorluğu döneminden kalma görkemli mimarisi, İstanbul’un zengin tarihi geçmişine ışık tutar.

Asya ve Avrupa kıtalarını İstanbul’da bağlayan üç köprü ve bir tünel bulunur. Bunlar sırasıyla, güneyde Boğaziçi Köprüsü, merkezde Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ve kuzey ucunda, Karadeniz ile birleşen noktada Yavuz Selim Köprüsü’dür. Ayrıca, Marmaray Tüneli, iki kıtayı yerin altından birleştirir. Bu yapılar, hem mühendislik harikaları hem de İstanbul’un modernleşme sürecinin simgeleridir.

Boğaziçi, dünyanın en yoğun ticari nakliye kanalıdır..İnsan yapımı Panama ve Suveyş kanallarından senede 20-25,000 gemi geçer iken..bu doğal boğazdan senede yaklaşık 50,000 ve günde yaklaşık 140 kargo gemisi, ortalama 90 dakikalık bir geçiş süresiyle bu kanaldan geçer. Geçiş sırasında her gemide iki yerel pilotun bulunması ve dev radar kulelerinin boğazdaki tüm deniz hareketlerini izlemesi yasal bir zorunluluktur. Buna rağmen, yoğun trafik ve navigasyonel zorluklar nedeniyle zaman zaman kazalar meydana gelebilir.

İstanbul Boğazı’nın İngilizce adı ‘Bosphorus’, bir Yunan mitine dayanır. Bu mit, Zeus’un Io adında bir kadına olan aşkını ve karısı Hera’nın kıskançlığını anlatır. Hera, Zeus’un sadakatsizliğini keşfettiğinde, Io’yu bir öküze dönüştürür ve onu rahatsız etmesi için bir at sineği yaratır. Efsaneye göre Io, bu sinekten kaçarken Boğaz’ın karşı yakasına atlar. Bu olay, ‘bous’ (öküz) ve ‘poros’ (geçit) kelimelerinin birleşiminden ‘Bosphorus’ adını, yani ‘öküz geçidi’ anlamını türetir.

Karadeniz’in soğuk ve derin sularında yapılan son deniz arkeolojik çalışmalar, Türkiye’nin kıyı şeridinde su altında kalmış antik şehirlerin varlığını ortaya çıkarmıştır. Bu buluntular, bölgenin zengin tarihini ve gizemli geçmişini aydınlatmaktadır.

Jeolojik kanıtlar, antik çağlarda İstanbul Boğazı’nın kuzey ucunun toprak ve kaya ile tıkalı olduğunu göstermektedir. Bu tıkanıklık, Karadeniz’in dış dünyayla bağlantısını engelliyordu ve Karadeniz, Hazar Denizi gibi bir iç denizdi ve su seviyesi, Ege Denizi ve Marmara Denizi’nin de altındaydı.

Bir jeolojik teoriye göre, büyük bir deprem sonucunda Boğaz’daki bu tıkanıklık aşılır ve Karadeniz’den Boğaz’a doğru şiddetli bir su tufanı başlar. Bu olay, su seviyelerini yükseltir ve kıyıdaki toplulukları sular altında bırakır. Bazı bilim insanları, bu olayın 'Nuh Tufanı' olduğunu ileri sürmektedirler..